"Πειρατές" και ανήθικοι

13/03/2010

της Γκέλης Βούρβουλη


Την κουβέντα την άνοιξε ο Κώστας Γιαννακίδης, ο οποίος πιστεύει ότι υπάρχει «ηθικό ζήτημα» κι ότι η συζήτηση «δεν βγάζει πουθενά». Υπάρχει ηθικό ζήτημα, συμφωνώ. Η επιμονή των πολυεθνικών εταιρειών να χαρακτηρίζουν «πειρατεία» την ανταλλαγή αρχείων μέσω Ιντερνετ είναι εντελώς ανήθικη.

Το δικαίωμα του ανθρώπου ο οποίος αγοράζει ένα βιβλίο, ένα CD ή ένα DVD και θέλει να το μοιραστεί με τους φίλους του είναι θεμελιώδες και κανένας επαγγελματικός κλάδος δεν έχει δικαίωμα να το αφαιρέσει. Έτσι γινόταν πάντα, έτσι γίνεται και τώρα. Μόνο τα μέσα έχουν αλλάξει. Γιατί υπάρχει ηθικό ζήτημα όταν η μουσική, οι ταινίες και τα βιβλία ανταλλάσσονται μέσω Ίντερνετ και δεν υπάρχει, όταν ανταλλάσσονται χέρι με χέρι; Μήπως όσοι τα κατεβάζουμε πάμε μετά και τα πουλάμε; Η μήπως βγήκε κανείς να πει «κλέφτες» όσους δανείστηκαν το DVD της Τζούλιας από τους φίλους τους;

Η κουβέντα «δεν οδηγεί πουθενά» μόνον όταν δεχθούμε ότι όσοι μας λένε κλέφτες έχουν δίκιο. Ότι τα κέρδη τους έχουν μειωθεί, επειδή ο κόσμος κατεβάζει αρχεία μέσω Ιντερνετ. Έχουν δίκιο, όμως; Από πού κι ως που θεωρούν ως δεδομένο ότι αν δεν μπορούσαμε να κατεβάζουμε μουσική, ας πούμε, θα τρέχαμε κάθε μέρα στα δισκάδικα και θα δίναμε 20άρικα για να αγοράζουμε ένα άλμπουμ με δύο καλά και δέκα άχρηστα τραγούδια; Το κάναμε και προ Ιντερνετ; Όχι, βέβαια. Μόνον οι πλούσιοι και οι κολλημένοι αγόραζαν τους δίσκους με τα τσουβάλια. Οι υπόλοιποι κάναμε οικονομίες για να πάρουμε ένα άλμπουμ τον μήνα και γράφαμε κασέτες με τους δίσκους των φίλων μας.

Με ποια λογική είμαι «κλέφτης» εγώ, που θέλω να ακούω μουσική χωρίς να ξοδεύω ένα μισθό το μήνα και δεν είναι κλέφτες αυτοί οι οποίοι με χρεώνουν ένα ευρώ (!!!) για να κατεβάσω ένα τραγούδι; Γιατί μας έρχεται φτηνότερο το CD; Στοιχίζει λιγότερο από το mp3 ή μήπως δεν έχουμε αρκετό πλαστικό για πέταμα; Και γιατί «σκοτώνω» εγώ τη μουσική, που ακούω ένα καινούργιο τραγούδι και με ένα κλικ το στέλνω σε 200 φίλους μου και δεν τη σκοτώνει εκείνος που προσπαθεί να εμποδίσει αυτή ακριβώς την ελεύθερη διάδοση της μουσικής και την χαρακτηρίζει «πειρατεία» επειδή δεν μπορεί να την ελέγξει;

Όσο για τους μουσικούς, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Οι τύποι σαν τον David Byrne και τους Radiohead, οι οποίοι έβγαλαν το άλμπουμ τους on line και ζήτησαν από τον κόσμο να δώσει (αν ήθελε) ό,τι είχε ευχαρίστηση και οι τύποι σαν τον Bono. Και οι μεν και οι δε βγάζουν εκατομμύρια των εκατομμυρίων. Είναι ηθικός ο Bono, που προσπαθεί να με υποχρεώσει να πληρώσω κερατιάτικα και είναι ανήθικοι οι Radiohead, που δεν έχουν πρόβλημα να βγάλουν λιγότερα εκατομμύρια στην πλάτη μου;

Το ζήτημα είναι σίγουρα ηθικό αλλά δεν είμαστε εμείς οι ανήθικοι. Εμείς δεν είμαστε οι πολυεθνικοί γίγαντες που βλέπουν την αγορά να εξελίσσεται και τα περιθώριά τους να μειώνονται κι αντί να προσαρμοστούν για να επιβιώσουν, αγωνίζονται να προσαρμόσουν τις αλλαγές στα μέτρα τους και κατηγορούν τους άλλους για πειρατείες και κλοπές. Καταλαβαίνουμε το πρόβλημά τους αλλά οι κλέφτες δεν είμαστε εμείς. Χρόνια τώρα.