Στην Ουάσιγκτον την ημέρα που ο Ομπάμα πήρε το Νόμπελ Ειρήνης

11/10/2009
της Νίνας-Μαρίας Πασχαλίδου

«Oι δύο μεγαλύτεροι μαχητές είναι η υπομονή και ο χρόνος» λέει ο Λέο Τολστόι στο μυθιστόρημα του «Πόλεμος και Ειρήνη».

Με εννέα μήνες στον Λευκό Οίκο και 68.000 στρατεύματα στο Αφγανιστάν δεν θα λέγαμε ότι ο Ομπάμα έχει διανύσει τη θητεία του στην προεδρία ή ότι έχει με υπομονή πάρει τις αποφάσεις του. Ούτε ότι η λέξη «ειρήνη» την οποία τόσο διπλωματικά χρησιμοποίησε κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας έχει λάβει σάρκα και οστά αν και υπήρξε το βασικό αντικείμενο στους λόγους του στην Πράγα, στο Βερολίνο, στην Γκάνα.

Και όμως το Νόμπελ Ειρήνης βρίσκεται στα χέρια του. Με μια σχετική ευκολία.Ούτε ο Γκάντι δεν έλαβε το πολύτιμο βραβείο. Και όπως μου είπε ο Ράντι Κένα, ένας φανατικός ρεπουμπλικάνος από τη Καλιφόρνια, το 50% των ψηφοφόρων του Ομπάμα ικανοποιήθηκαν με την εκλογή του. Το υπόλοιπο 50% ικανοποιήθηκε με αυτή τη βράβευση. Τι επίκειται λοιπόν;

Είναι Παρασκευή 9 Οκτωβρίου, ώρα 9 π.μ. και στην Ευρώπη ήδη γνωρίζουν ότι το Νόμπελ έχει απονεμηθεί στον Μπαράκ Ομπάμα. Λίγοι όμως γνωρίζουν επίσης ότι ογδόντα πολίτες έχασαν τη ζωή τους αυτή την εβδομάδα στο Αφγανιστάν, oι αμερικανοί πεζοναύτες αναμένουν περαιτέρω οδηγίες στο Αφγανιστάν. Εχθρός οι Ταλιμπάν. «Δείξε μου τους εχθρούς μου να σου πω ποιος είμαι» είπε ο Θίοντορ Ρούσβελτ, ένας από τους Αμερικανούς προέδρους που είδαν στο παρελθόν το όνομα τους στη λίστα με τα Νόμπελ.



Βαδίζω αργά προς το Καπιτώλιο. Eίναι η πρωινή καθημερινή μου βόλτα. Μια στάση στο μνημείο του Λίνκολν. Άλλη μια στου Τζέφερσον. Λόγια προέδρων σκαλισμένα σε μάρμαρα. «H κατάκτηση δεν συμβαδίζει με την φιλοσοφία μας», «H Aμερική δεν θα καταστραφεί από τους έξω, αν καταστραφεί θα είναι διότι θα την καταστρέψουμε εμείς». Στον Λευκό Οίκο δεκάδες τουρίστες περιμένουν ουρά προκειμένου να δουν μια αντίδραση μέσα από το οίκημα που φιλοξενεί τον 44ο πρόεδρο της Αμερικής. Ίσως μια σκιά του προέδρου.

Αλλά ο Ομπάμα δεν εμφανίζεται. Σήμερα έξω από τον Λευκό Οίκο κυριαρχεί αμηχανία. «Το Νόμπελ Ειρήνης;» φαίνεται να ερωτά μια κινέζα η οποία φοράει ένα t-shirt Ομπάμα, με τον ίδιο τρόπο που θα φορούσε ίσως ένα του Μάο και ζητωκραυγάζει. Γνωρίζει άραγε η κινέζα τουρίστρια ότι ο Ομπάμα αρνήθηκε να συναντήσει τον Δαλάι Λάμα στην πρόσφατη επίσκεψη του στην Ουάσινγκτον προκειμένου να ευχαριστήσει την Κίνα; Γνωρίζει ότι το Γκουαντάναμο δεν έχει ακόμη κλείσει; Ότι η συζήτηση για το Αφγανιστάν κυμαίνεται γύρω από όπλα, όπιο, και τρομοκρατία, και η αρχική ατζέντα περί μόρφωσης των γυναικών, περί πυρπολήσεων των συζύγων στην περιοχή του Γουαζιριστάν έχει παγώσει. Ξεχνάει άραγε ότι η Αμερική αυτή τη στιγμή είναι εμπλεκόμενη σε δυο πολέμους;

Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που βραβεύεται Αμερικανός πρόεδρος εν καιρώ πολέμου. Η Νορβηγική επιτροπή έδωσε το Νόμπελ Ειρήνης στον Γούντρο Ουίλσον ενώ είχε οδηγήσει το έθνος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μπορεί στο Συνέδριο Ειρήνης στις Βερσαλλίες να απέτυχε να χτίσει την ιδέα της ιδανικής ειρήνης αλλά κατόρθωσε και εξασφάλισε την υπογραφή της Συμφωνίας της Λίγκας των Εθνών.
Όποιες και να είναι οι συνθήκες όμως, οι άνθρωποι συνήθως βραβεύονται για αυτά που έχουν πράξει και όχι αυτά που πρόκειται να πράξουν. Βέβαια ούτε ο Αλ Γκορ έκανε κάτι για να ανατρέψει την καταστροφή του πλανήτη, παρόλα αυτά βραβεύτηκε για την προσπάθεια του να διαδώσει την ιδέα της κλιματικής αλλαγής και να δραστηριοποιήσει τον καθένα μας. Είχε σκοπό την ειρήνη στον κόσμο..

«Τέτοιες στιγμές οι άντρες δεν πρέπει να λένε τίποτε επάνω σε αυτά για τα οποία δεν θα είναι υπεύθυνοι στην αιωνιότητα» αναγράφει μια από τις μαρμάρινες επιγραφές αφιερωμένη στον Αβραάμ Λίνκολν. Ο Ομπάμα αποδέχτηκε με μετριότητα το βραβείο του έγραψαν οι επικεφαλίδες.

Η περιοχή γύρω από τον Λευκό Οίκο έχει κλείσει, δεκάδες αστυνομικοί περιπολούν, ενώ σε λίγο η Χίλαρι Κλίντον θα δώσει συγχαρητήρια στον Ομπάμα. Οι τουρίστες θα συνεχίσουν την περιήγηση τους στο Πάρκο εθνικών μνημείων της Ουάσινγκτον. Η βόλτα μου καταλήγει σε ένα καφέ στο Georgetown.

«Ο Ομπάμα κέρδισε το Νόμπελ» ανακοινώνω στον φίλο μου Ράνι από την Αίγυπτο. «Λογοτεχνίας;» ρωτάει εκείνος σε σύγχυση.