Οι Έλληνες και η παγκοσμιοποίηση

12/01/2010
του Άρη Δαβαράκη

Προσπαθώ να μην προσεγγίσω το θέμα με τη λογική των νομικών προϋποθέσεων που πρέπει να έχει κανείς για να είναι και να αναγνωρίζεται επίσημα από τις αρχές του τόπου σαν Έλληνας. Ενημερώθηκα αρκετά και διάβασα όσο μπορούσα τα «τυπικά».Η εποχή μας όμως φεύγει μπροστά τόσο γρήγορα, μεταμορφώνοντας το τοπίο διεθνώς τόσο ραγδαία, ώστε, (έτσι νομίζω εγώ τουλάχιστον), το ζήτημα δεν είναι το γράμμα του νόμου, όπως ισχύει στην κάθε χώρα, στην κοινωνία της οποίας θέλει να ενταχθεί ένας μετανάστης – είτε πρώτης γενιάς είναι αυτός, είτε έχει γεννηθεί σ΄αυτή τη χώρα από γονείς «ξένους», γεννημένους αλλού. Η ουσία αλλού παίζεται.

Δεν είναι τυχαίο που το πρώτο μου κομμάτι για το protagon.gr αφορούσε τη θέση μου για την παγκοσμιοποίηση που μ΄αρέσει να την λέω και «Παγκόσμια Ποίηση» παίζοντας με την έννοια της «ποιητικής» σαν μια μεγάλη και συμπαντικής σημασίας διεργασία που ανασχηματίζει ακατάπαυστα την πραγματικότητα. Η ανθρωπότητα, αυτή ακριβώς τη στιγμή που ζούμε, παίρνει ανοιχτά μια μεγάλη στροφή και ανασχηματίζεται, ξαναμεταμορφώνεται. Το κάνει συχνά, μέσα στούς αιώνες.
Τα σύνορα λοιπόν τώρα ανοίγουν, η μετακίνηση των πληθυσμών πολλαπλασιάζεται με ραγδαίους ρυθμούς (μιλάω και για τον Τουρισμό, όχι μόνο για τη μετανάστευση) και οι κλειστές κοινωνίες και Εθνότητες (όπως ήταν μέχρι προχθές η Ελληνική) αναγκάζονται να ανοίξουνε και να ανοιχτούνε, παίρνοντας και δίνοντας, μαθαίνοντας και διδάσκοντας, πληρώνοντας και εισπράττοντας.

Αν με ρωτήσετε πώς νοιώθω εγώ προσωπικά, θα παραδεχτώ πως κάπου στο βάθος τρεμοπαίζει ακόμα λίγος φόβος, ξεπερνιέται όμως εύκολα άμα σκεφτώ τις πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις και συνέπειες που θα ακολουθήσουν – μετά την απαραίτητη περίοδο προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Είμαι και νοιώθω τόσο πολύ Ελληνας, ώστε δεν έχω κανέναν λόγο να μην είμαι ένας Έλληνας πολίτης του παγκόσμιου χωριού. Ο Ελληνισμός μου όμως δεν είναι γεωγραφικός, ούτε με «χωρίζει» απο τον Αλβανό, τον Σκοπιανό, τον Βούλγαρο ή και τον Τούρκο γείτονά μου, όπως δεν με «χωρίζει» με τον Αργεντίνο φίλο ή την Αμερικάνα απο την Καλιφόρνια.Έχω την άποψη ότι δεν ήρθαμε σε αυτόν τον πλανήτη για να χαράξουμε σύνορα στην επιφάνειά του και να περιχαρακωθούμε σε κάποια περιοχή του που είναι δική μας, «η πατρίδα μας», όπου οι «ξένοι» μονάχα σαν περαστικοί μπορούν να γίνονται δεκτοί ή μόνο βάσει αυστηρών νομοθεσιών που θα τους επιτρέψει (στην περίπτωσή μας) να θεωρηθούν και αυτοί Έλληνες. Όποιος για όποιοδήποτε λόγο θέλει να θεωρείται και να λέγεται Έλληνας μας τιμά βαθύτατα και δεν έχουμε κανέναν λόγο να τον «απομονώσουμε» τρομαγμένοι μήπως μας φάει τη δουλειά ή μήπως χάσουμε την Εθνική μας ταυτότητα.
Υπάρχουν βέβαια - και δεν κάνω πως δεν τα βλέπω – ογκώδη προβλήματα που δεν λύνονται με ωραίες φράσεις, όπως η «παγκόσμια Ποίηση». Οι άνθρωποι, για να ζήσουν πρέπει να εργαστούν, οι μετακινούμενοι πληθυσμοί δημιουργούν μεγάλα προβλήματα ανεργίας σε περιοχές του δυτικού κόσμου που και αλλοιώς είχαν συνηθίσει και περνούν σ΄αυτή τη φάση μια πολύ σκληρή οικονομική κρίση, με πρώτη συνέπεια την ανεργία. «Θα μου πάρει τη δουλειά», είναι το πρώτο που ακούς, ειδικά τώρα που στην Ελλάδα τα μεγάλα έργα (των Ολυμπιακών Αγώνων κυρίως) ήδη ολοκληρώθηκαν με εργατικό δυναμικό σε μεγάλο ποσοστό «ξένων» και, αναγκαστικά, ξανά στα δύσκολα, οι Έλληνες δέχονται πάλι να εργαστούν και στις σκληρές δουλειές που για μιά-δυο δεκαετίες τις είχανε ξεχάσει.



Ο «ξένος» που γίνεται Έλληνας σιγά-σιγά και δικαιωματικά, μας αναγκάζει να τον ανταγωνιστούμε σε όλα τα επίπεδα. Και στην οικοδομή θα διεκδικήσει το μεροκάματό του, αλλά και σε όλα τα άλλα επαγγέλματα, στην Ιατρική, στο εμπόριο, στην τεχνολογία, ακόμα και στο Δημόσιο. Έχω ένα χρόνο να πάω στο Παρίσι αλλά πέρισυ τέτοιες μέρες μπήκα σε δέκα ταξί και κανείς ταξιτζής δεν ήταν απο τους Γάλλους που βλέπουμε στο σινεμά. Προφανώς έχουνε την Γαλλική Ιθαγένεια και πληρώνουνε φόρους και νοίκια και ψώνιζουν στα γαλλικά σούπερ-μάρκετ, αλλά είναι μετανάστες από την Νιγηρία ή από την Αλγερία που υπήρξανε Γαλλικές αποικίες και γι΄αυτό η Γαλλία έχει επιφορτισθεί την ευθύνη να «υποδέχεται» αυτούς τους πληθυσμούς από τις διεθνείς συνθήκες – που και η Ελλάδα φυσικά έχει υπογράψει στην Ε.Ε.

Και στο Μετρό του Παρισιού που σαν φοιτητής το έζησα τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 70 και το θυμάμαι τίγκα στούς Παριζιάνους, τώρα θα σπρωχτείς, θα στριμωχτείς με όλες τις φυλές του Ισραήλ – και ίσως συναντήσεις, αν είσαι τυχερός, και κάποιους αναντάμ-παπαντάμ «Γάλλους». Θα τους ξεχωρίσεις αμέσως.



Ο Κόσμος άλλαξε, αλλάξαν οι καιροί. Πριν πολλά χρόνια, πάνω απο 30, ο Γκάτσος έγραφε τον προφητικό στίχο «Λιβανέζοι και Νέγροι στην Φωκίωνος Νέγρη». Τον φαντάζομαι τώρα να παίρνει την Σοφοκλέους απο Σταδίου για να βγει Πειραιώς και με πιάνουν τα γέλια. Περνάω από εκεί κάθε απογευματάκι, γύρω στίς 4.30 , για να πάω στον 98,4FM όπου εργάζομαι - και νομίζω ότι είμαι στο Κάϊρο ή στην Αλεξάνδρεια. Δεν εννοώ την Αλεξάνδρεια του μύθου, εννοώ τη σημερινή ταλαίπωρη και πάμφτωχη μεγαλούπολη των 15 εκατομμυρίων εξαθλιωμένων κατοίκων. Ακόμα και οι μυρωδιές είναι ίδιες, η φτώχεια, η εξαθλίωση, ο αγώνας για επιβίωση μέρα τη μέρα, χωρίς να ξέρεις προς τα πού πας, χωρίς κανένας να σου εξασφαλίζει τίποτα.Προσωπικά πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα (και ανάλογες υποχρεώσεις), όπου και αν διαλέξουν να ζήσουν. Και ο τόπος που διαλέγουν να ζήσουν και να εργαστούν έντιμα, νόμιμα, ακολουθώντας τούς κανόνες του παιχνιδιού, θα πρέπει να τούς δέχεται χωρίς πολλές διατυπώσεις και με, όσο γίνεται, συνοπτικότερες διαδικασίες να τούς εντάσσει στην κοινωνία του. Και, άσχετα με το πού ζουν, είναι δικαίωμα τους να δηλώνουν «Έλληνες» αν έτσι νοιώθουνε, ή «Αλβανοί» ή «Ρόμα» ή «Englishmen in New York», ή Αυστραλοί ή Σαουδάραβες. Έχω ήδη περπατήσει πάνω σ΄αυτόν τον πλανήτη σχεδόν 57 χρόνια και ενώ, λογικά, δεν «δικαιούμαι» να το πιστεύω, ξέρω πως θα προλάβω να ζήσω την πλήρη κατάργηση των συνόρων παγκοσμίως. Η επιτάχυνση των εξελίξεων σ΄αυτό που λέμε «παγκοσμιοποίηση» είνα ιλλιγγιώδης.



Έλληνας λοιπόν κατα τη γνώμη μου είναι αυτός που νοιώθει Έλληνας, όπου και αν γεννήθηκε, όπου και αν ζει, όσο και αν μετακινείται συνεχώς από τον έναν «τόπο» στον άλλον.

Μόνο μία προϋπόθεση θεωρώ απαραίτητη : Να μιλάει, να διαβάζει και να γράφει σωστά και καλά Ελληνικά.
Ναι – από τις αμμουδιές του Ομήρου.